انتخاب برگه

سوال و جواب های منتخب گروه های تخصصی تلگرام مهندسی عمران

خرداد ۲, ۱۳۹۵ | آموزشی

سوال: چرا وزن لرزه ای یک طبقه علاوه بر کف، نصف دیوار از بالا و نصف از پایین می باشد؟ آیا مثل دال یکطرفه سهم می برد؟ دنبال مرجع می گردم برای این سوال.

وزن طبقه

هنگام زلزله شدید میانقابها به صورت جانبی به قاب نگهدارنده آنها تکیه می کنند. و نیروی اینرسی آنها به صورت یک بار گسترده به قاب در ارتفاع طبقه وارد می شود.
در حقیقت بار ثقلی آنها به صورت کامل به تیری که روی آن قرار گرفته اند وارد می شود. ولی برآیند بار اینرسی جانبی آنها (نیروی زلزله) به صورت جانبی به میانه ستون طبقه وارد میشود و محل اثر نیروی دیوار تغییر می کند. به همین جهت هر طبقه عملا یک نصف دیوار از پایین و یک نصف دیوار از بالا بار می برد.


سوال: غالبا اجزاء سوله ها و تیرورق ها با جوش منقطع ساخته میشن اما طراحی lrfd از ما مقطعی پیوسته با جوش یکسره میخاد.ایا اینکار غلطه ؟و اگه با محاسبات لازمه جوش پیوسته به جوش منقطع تبدیل کنیم ایراد داره؟

جواب: در صورت استفاده از جوش منقطع مقطع تیرورق غیر فشرده محسوب می شود.
* استفاده از مقطع غیر فشرده تنها در قابهای خمشی “معمولی مجاز است.


سوال: آیا می توان در سوله از قاب خمشی معمولی استفاده کرد و مقاطع را غیر فشرده در نظر گرفت؟

پاسخ: اگر به جدول مقادیر ضریب رفتار در صفحه ۳۴ استاندارد ۲۸۰۰۰ مراجعه نمایید،سیستم های مختلف آمده است. طبق یادداشت ۱ درصفحه ۳۵ استاندارد ۲۸۰۰ استفاده از قاب خمشی معمولی در مناطق لرزه خیزی ۱ و ۲ غیر مجاز است. یعنی عملا در اکثر نقاط کشور این امر امکان پذیر نیست

راه حل: اگر می خواهید از قاب خمشی معمولی برای سوله استفاده نمایید، باید به فصل ۵ استاندارد ۲۸۰۰ مراجعه نمایید. سوله ها را می توان سازه غیر ساختمانی مشابه ساختمان فرض کرد.
در این فصل در صفحه ۷۱ مثلا برای سوله هایی که ارتفاع آنها کمتر از ۱۵۵ متر است، با فرض اینکه ضریب رفتار برابر R=3.5 باشد، می توانید از قاب خمشی معمولی استفاده نمایید. و در نتیجه از جوش منقطع استفاده نمایید.

در صورتیکه جوش منقطع در دو سمت جان یک جوش پیوسته را تولید کند بطوریکه در تمام نقاط جان با بال متصل باشد مقطع فشرده است که معمولا در ساخت بصورت زیگزایکی انجام میشود و پیوستگی را ارضا میکند.


سوال: آیا در کنترل دریفت از زلزله با خروج از مرکزیت استفاده شود یا زلزله بدون خروج از مرکزیت تصادفی؟

پاسخ: تغییر مکان مرکز جرم سازه تحت اثر زلزله EX و EXP و EXN تقریبا یکی است و فرقی نمی کند با کدام زلزله خوانده شود. ولی تغییر مکان لبه های کناری سازه تحت زلزله های EXP و EXN بیشتر از زلزله EX خواهد بود.

بنابراین:
۱- سازه هایی که از نظر پچشی منظم هستند:
در این سازه ها تغییر مکان مرکز جرم سازه ملاک است و بنابراین می توان تغییر مکان ها را تحت EXX محاسبه نمود
۲- در سازه هایی که نامنظم پیچشی هستند:
در این سازه ها تغییر مکان لبه های کناری سازه ملاک است و بنابراین باید تغییرمکانها تحت زلزله های با خروج از مرکزیت بررسی شوند.


سوال: زمان تناوب تجربی ضرب در ۱.۲۵ پروژه ای رو حساب و در نرم افزار اعمال کردیم و زمان تناوب تحلیلی در جهت x بیشتر و در جهت y کمتر از تجربی شده در این صورت کدوم زمان تناوب رو بایستی ملاک عمل قرار داد ؟ اگه زمان تناوب تحلیلی ملاک عمل بایستی دو تا c ضریب زلزله محاسبه بشه یا نه اونی که از همه کمتره استفاده شود؟

پاسخ: در راستای X باید از ۱٫۲۵ برابر دوره تناوب تجربی (آیین نامه) استفاده کنید و در جهت Y که دوره تناوب کمتر است، از دوره تناوب تحلیلی استفاده نمایید. یعنی زلزله هر جهت کاملا مجزا محاسبه می شود و ممکن است با هم فرق داشته باشند.


سوال: اگر قاب دیوار برشی داشته باشد باز هم باید شاخص پایداری کنترل شود یا میتوان گفت که سازه مهاربندی شده است؟ یعنی ممکن است با وجود دیوار برشی سازه مهاربندی نشده باشد؟

در سازه های با دیوار برشی با طبقات کم معمولا مهار شده محسوب میشود و نیازی به کنترل نیست ولی در بلند مرتبه ها اتفاقا بیشتر وقتها ممکنه مهار نشده محسوب شود یعنی حضور دیوار برشی تضمینی برای مهارشده بودن محسوب نمیشود.


سوال: اگر طبقه مهارشده باشد ضریب ترک آن ۰٫۵ و یک است در این حالت برای کنترل دریفت باید چه ضرایبی را اعمال کنیم؟( چون اگر اشتباه نکنم وقتی که مهارنشده است ۰٫۳۵ و ۰٫۷ را در آنالیز اعمال میکنیم و در کنترل دریفت مقدار آن را ۱٫۵ برابر میکنیم که ۰٫۵ و یک میشود.)

جواب: طبق متن مبحث نهم اگر سازه ای مهارشده محسوب شود ضرایب سختی در سازه ۰٫۵٫ و ۱ خواهد بود مثلا ممکن است یک قاب خمشی بتنی بدون دیوار برشی ۶ طبقه اندیس پایداری ان کمتر از ۰٫۰۵ بدست اید و مهار شده محسوب شود در این صورت به جای ۰٫۳۵ و ۰٫۷ از ۰٫۵ و ۱ استفاده خواهد شد
البته معمولا کنتلرها اجازه استفاده از این بند را نمیدهند (چون این کار رایج نیست!)


سوال: در مرحله آنالیز با مرحله طراحی ضرایب ترک متفاوت است؟ یا فقط برای کنترل دریفت تغییر میدهیم؟

پاسخ: ضرایب ترک خوردگی در طراحی تاثیری ندارد و تنها در محاسبه تغییرمکانها ( انالیز) تاثیر دارد. بنابراین کلا در مرحله انالیز سختی هرچه بود در طراحی نیز همان منظور میشود


سوال: اگر یک طبقه مهارنشده باشد فقط ضریب ترک خوردگی آن طبقه متفاوت است یا کل سازه را مهارنشده فرض میکنیم؟

پاسخ: بله مهار طبقات مجزا بررسی میشود.


سوال: در صورت مثبت بودن پاسخ قسمت دوم سوال اول ضریب ترک خوردگی دیوار برشی در دو حالت مهاربندی شده و نشده چند اعمال میشود؟ و اینکه در دیوار برشی باید کاهش سطح مقطع را هم اعمال کنیم در حین ترک خوردگی یا فقط ضرایب ممان آن را وارد کنیم کفایت میکند؟

پاسخ: ترک خوردگی دیوار برشی ربطی به مهارشده بودن یا نبودن ندارد طبق ایین نامه بررسی میشود که دیوار برسی در کدام طبقات ترک خورده است و بر ان اساس سختی ان تعیین میشود


سوال: در سازه های فولادی نیازی به کنترل شاخص پایداری هست؟

پاسخ: خیر معمولا لازم نیست


سوال: روش کنترل نامنظمی در سختی جانبی طبقات در نرم افزار چگونه میباشد؟

جواب: محاسبه سختی جانبی طبقات کمی جای بحث دارد. منتها متن استاندارد ۲۸۰۰ ویرایش ۴ یک روش تقریبی ارائه کرده است که می توانید استفاده کنید.
طبق متن فوق، اگر مثلا می خواهید سختی طبقه ۴ را در یک سازه ۱۰۰ طبقه بدست آورید، می توانید تمامی نقاط را تا طبقه سوم انتخاب کرده و برای همه گرهها تکیه گاه مفصلی ثابت تعریف کنید. و سپس یک بار واحد به مرکز سختی طبقه ۴ وارد نمایید و جابجایی طبقه ۴ را تحت این بار واحد از نرم افزار بخوانید و سپس از رابطه
F=K*delta
مقدار سختی طبقه ۴ را بدست آورید.
* البته آیین نامه اشاره کرده که جابجایی وارد و سپس نیروی وارد شده را بخوانید که در نرم افزار راحت تر این است که نیرو را وارد و جابجایی را بخوانیم


سوال: در مورد وزن موثر لرزه ای.به هنگام اختصاص بار زنده به بام ساختمان میبایست بیشینه مقادیر بار برف و بار زنده را بعنوان بار زنده در مدل معرفی نمود یا بایستی همزمان هم بار برف و هم بار زنده را به سقف بام اعمال نمود.در این رابطه توضیحاتی ارائه فرمایید.

جواب: سابق بر این هر کدام که بیشتر بود حاکم میشد. مثلا اگر بار برف ۲۰۰ بود و بار زنده ۱۵۰، در نرم افزار ما ۲۰۰ وارد می کردیم (نوع آن هم مهم نبود مثلا ۲۰۰ LIVE وارد می کردیم)

در ترکیب بارهای جدید بار زنده بام از بار زنده طبقات جدا شده است و به تنهایی در ترکیب بارها ظاهر می شود.
در برخی ترکیب بارها بار برف داریم و بار زنده بام غایب است. اگر شما در بام بار برف وارد نکنید مقدار آن برابر صفر منظور می شود و عملا در آن ترکیب بار خاص شما از بام سازه هیچ بار زنده ای نخواهید داشت.
بنابراین باید در پشت بام مثلا هم بار برف ۲۰۰ را وارد کنید و سپس علاوه بر آن بار زنده بام به مقدار ۱۵۰ نیز وارد کنید (همزمان با هم)


سوال: در آیین نامه جدید برای طراحی دیوار برشی در قاب دو گانه آمده است باید قاب به تنهایی بتواند ۲۵ درصد بار زلزله را تحمل نماید و در انتها امده است که دیوار برشی باید به تنهایی برای ۵۰ درصد بار زلزله متحمل باشد در اینمورد توضیحاتی بفرمایید و چگونگی طراحی و نکات ملزوم در ایتبس برای این منظور را راهنمایی فرمایید .

پاسخ: در ایتبس ۲۰۱۵ به راحتی می توانید سهم دیوارها را از برش پایه بدست آورید. به شکلهای زیر توجه نمایید:

سهم دیوارها را از برش پایه

سهم دیوارها را از برش پایه

به راحتی می توانید از قسمت pier forces نیروی برشی مربوط به دیوارها را بخوانید و سپس مقدار این نیرو را با نیروی برش پایه کل مقایسه نمایید. سهم pier ها از کل برش پایه باید بین ۵۰ درصد الی ۷۵ درصد باشد. اگر اینگونه بود که ضوابط آیین نامه تامین شده است.

ولی اگر مثلا سهم pier ها کمتر بود مثلا فرض کنید سهم دیوارها ۴۰ درصد شد، باید از مدل save as گرفته و پس از افزایش نیروی زلزله (به میزان ۵۰/۴۰=۱٫۲۵ برابر نیروی زلزله اولیه) نسبت تنش دیوارها را کنترل نمایید.


سوال: درصورتی که بخواهیم سازه را تحلیل دینامیکی بکنیم و زلزله ۱۰۰+۳۰ را هم در نظر بگیریم آیا ایجاد SXP+0.3SY به تنهایی در قسمت Load Cases کافی هست یا همانند حالت استاتیکی باید حالت منفی ( SXP-0.3SY) را هم در نظر بگیریم.:: با توجه به اینکه در حالت دینامیکی روند تحلیل نرم افزار به صورت رفت و برگشتی هست ابهاماتی در این ضمینه وجود دارد که آیا زلزله ۳۰ درصد در نرم افزار به صورت رفت و برگشتی لحاض می شود یا نه.

پاسخ: با سلام، برای منظور کردن اثر زلزله دینامیکی سه روش رایج است:
۱- استفاده از زلزله های زاویه دار (۰و ۱۵و ۳۰و ۴۵و ….)
۲- به جای زلزله زاویه دار، می توان از زلزله ۱۰۰-۳۰ هنگام تعریف زلزله دینامیکی استفاده کرد ((specX + 0.3specY)
۳- تعریف دو بار دینامیکی به نام های SpecX و SpecY و ترکیب آنها در ترکیب بارها
روش سوم کمی محافظه کارانه می باشد و نتایج دست بالا خواهد داد.
روش دوم مربوط به سوال شما می شود. در این حالت همزمان دو زلزله در راستاهای U1 و U2 با scalee های مختلف تعریف می شوند که هر دو scale یک عدد مثبت می باشند و امکان تعریف ضریب منفی وجود ندارد. را معرفی کرد. جای نگرانی نیست! و به علت SRSS کردن بازتاب ها بیشترین اثر منظور می شود. می توانید اینگونه امتحان کنید:
سه زلزله دینامیکی تعریف کنید:
۱- specX
۲- specY
۳- specX+0.3specY
نیروی محوری تمامی ستونهای سازه تحت بار ۳ بیشتر از بارهای ۱ و ۲۲ خواهد بود.


سوال: بار زنده پذیرایی مثل ویرایش قبل ۲۰۰ هست ولی جدول ۱-۵-۶ ویرایش جدید مبحث ۶ ردیف ۲-۴ میگه اتاقهای محل تجمع و راهروهای مرتبط با آن ۵۰۰ لحاظ بشه نمیشه بگیم منظورش همون پذیرایی و نشیمن بوده که در برخی مواقع محل ازدحام فامیل میشه!

پاسخ: خیر. این قسمت ترجمه ای از آیین نامه ASCE7-10 می باشد. در آنجا بار هتلها و مناطق مسکونی به صورت مشترک عنوان شده است.

و طبقات سازه به دو بخش public room و private room طبقه بندی شده است. منظور از private room سویت های شخصی هتلها می باشد که در اختیار مهمانان قرار می گیرد و بار زنده آنها ۲۰۰ است. و منظور از public room اتاق عمومی است که معمولا در هتلها در هر طبقه یک اتاق محل تجمع در نظر گرفته می شود که وسایل عمومی (تلویزیون، یخچال،وووو) در آن قرار داده می شود که بار زنده آن نیز ۵۰۰ خواهد بود. به نظر بنده باید در چاپهای بعدی این جمله در ایین نامه اصلاح شود:

یا نوشته شود “اتاق غیر خصوصی” و یا نوشته شود “سالن محل تجمع”
که در حالت اول منظور پذیرایی خواهد بود و در حالت دوم سالن اجتماعات را شامل می شود. به هر حال تا اطلاع ثانوی که شفاف سازی در این زمینه انجام شود، بنده به ASCE7-10 رجوه می کنم که در آن تمامی اتاقهای منازل شخصی ۲۰۰ می باشند و تنها public room ها ۵۰۰ می باشند. دقت نمایید که هیچ قسمتی از منزل شخصی public نبوده و به اصلاح به روی عموم باز نیست!با سلام، خیر. این قسمت ترجمه ای از آیین نامه ASCE7-10 می باشد. در آنجا بار هتل ها و مناطق مسکونی به صورت مشترک عنوان شده است.


آیا درکنترل دریفت در حالت استاتیکی زلزله با خروج از مرکزیت در نظر گرفته می شود؟

پاسخ: با سلام، آیین نامه صحبتی نکرده ولی باید دقت کرد که اگر در محاسبه دریفت، تغییرمکان مرکز جرم طبقات مدنظر است، تفاوت چندانی نمی کند که با Ex محاسبه شود و یا با EXP و یا با EXYY چک شود و تغییر مکان مرکز جرم تحت سه زلزله یکسان خواهد بود.

ولی اگر سازه دارای نامنظمی پیچشی باشد، طبق آیین نامه جدید باید دریفت لبه های سازه چک شود که در این صورت اگر برای کنترل دریفت خروج از مرکزیت منظور شود، جابجایی ها افزایش می یابند.

نتیجه: در سازه هایی که نامنظم پیچشی نیستند کنترل دریفت تنها با EX یا EY کنترل می شود. ولی در سازه هایی که نامنظم پیچشی دارند کنترل دریفت باید با منظور کردن پیچش تصادفی (و در لبه ها) کنترل شود.

۰ دیدگاه