از روش های مقرون به صرفه و با ماندگاری بالا برای پوشش ساختمان ها، سیمان کاری است. قیمت سیمان برای اجرای نما در مقایسه با سنگ، بسیار مناسب تر است اما سیمان کاری بعضی مشکلات مثل احتمال ترک خوردگی را هم در پی دارد. جلوگیری از ترک خوردگی بتن برای پیمانکار و صاحب پروژه دارای اهمیت می باشد زیرا وجود ترک در سیمان نشان دهنده استفاده از مصالح بی کیفیت یا رعایت نکردن برخی نکات بتن ریزی است. در ادامه این مطلب می خواهیم روش های جلوگیری از ترک خوردن سیمان را بررسی کنیم. لطفا همراه ما باشید.

چرا جلوگیری از ترک خوردگی سیمان مهم است؟

بیشتر ترک خوردگی های سیمان خیلی مهم نیستند و تاثیر چندانی در ضعیف شدن سازه ندارند اما بهتر است که از ترک خوردگی جلوگیری شود چرا که :

• ترک خوردگی سیمان باعث ایجاد ظاهر زشت بر روی دیوار و سقف می شود.
• ترک خوردن سیمان ممکن است تاثیر منفی در ظاهر مصالح تزئینی مثل کاشی و سرامیک داشته باشد.
• وجود ترک در سیمان شاید باعث جذب رطوبت شود که نتیجه رطوبت هم خوردگی میلگردهای ساختمان است.
• ترک خوردگی سیمان اگر خیلی بزرگ باشد، نشان از ضعیف بودن دیوارها می باشد.

راهکارها ؟

با راهکارهای زیادی می توان جلوی ترک خوردگی سیمان را گرفت که در ادامه به این راهکارها اشاره می کنیم :

استفاده از بتن کم حرارت

برای جلوگیری از ترک خوردن سیمان، توصیه می شود به جای سیمان معمولی پرتلند، از سیمان کم حرارت استفاده کنید. در سازه های بتنی بزرگی مثل سد ها، گرمایی که از فرایند هیدراتاسیون حاصل می شود، بسیار آهسته از بین می رود و روند خروج حرارت بسیار کم است. نتیجه این امر، افزایش دما در داخل توده بتن است که منجر به ترک خوردگی های حرارتی می شود.

استفاده از پیش سرمایش بتن

یک راهکار دیگر برای جلوگیری از ترک خوردگی سیمان، استفاده از پیش سرمایش بتن می باشد. انتخاب سنگدانه های مرغوب و با کیفیت و استفاده از ماسه سنگ های دانه درشت، می تواند باعث جلوگیری از ترک خوردگی بتن شود.

همچنین برای پیش سرمایش بتن می توان از روش دمیدن هوا در بخش داخلی مصالح یا شستن آنها با آب سرد نیز استفاده کرد. ضمن اینکه در جریان تولید بتن، استفاده از آب خنک باعث ایجاد پیش سرمایش در آن می شود. استفاده از روش پیش سرمایش بتن، تعادل گرمایی در فرآیند هیدراتاسیون را ایجاد می کند و در پی آن، از ترک خوردگی حرارتی بتن جلوگیری خواهد شد.

پس سرمایش یا خنک کردن بتن

روش دیگر جلوگیری از ترک خوردن بتن، پس سرمایش (Post-cooling) یا فرایند خنک کردن بتن با کمک عبور آب از طریق لوله ‌های تعبیه شده روی بتن می باشد. برای خنک کردن بعد از بتن ریزی، لوله هایی بر روی بتن قرار می گیرند و بعد از تمام شدن بتن ریزی، بلافاصله آب سرد با سرعت بالا از طریق این لوله ‌ها عبور داده می ‌شوند و این فرایند تا زمانی ادامه دارد که دمای قسمت اصلی بتن کاهش یابد. برای بررسی دمای بتن هم از دماسنج های مخصوص استفاده می شود.

کاهش درصد سیمان

هر چقدر که میزان سیمان استفاده شده در تولید بتن زیاد باشد، هنگام فرایند هیدراتاسیون گرمای بیشتری تولید می شود و در نتیجه احتمال ترک خوردگی بیشتر است. به همین دلیل باید میزان سیمان مورد استفاده برای ساخت سازه های عظیم به اندازه باشد.

استفاده از اتصالات انقباضی برای متصل کردن بخش ‌های مختلف به یکدیگر

استفاده از اتصالات انقباضی، از ترک های ناشی از انقباض بتن جلوگیری می کند. این ابزار برای جلوگیری از انقباض بتن ناشی از تغییرات دما نیز کاربرد دارد.

استفاده از مصالح ‌کیفیت

قیمت سیمان بر اساس کیفیت آن تعیین می شود و متاسفانه برخی از افراد به دلیل قیمت پایین تر، مصالح بی کیفیت خریداری می کنند. سیمان با کیفیت، در بسیاری از موارد مانع از ترک خوردگی می شود و در مقابل تغییرات دمایی، مقاومت خوبی دارد.

عدم رعایت نسبت مناسب ترکیب مواد در ساخت ملات

عدم رعایت نسبت مناسب ترکیب مواد در ساخت ملات، از دلایل دیگر ترک خوردن سیمان سفید است. نسبت سیمان سفید به پودر سنگ در بهترین حالت به صورت یک به یک است و اندازه آب مصرفی هم باید مناسب باشد. مقدار مناسب آب برای مخلوط سیمان سفید، بر روی پاکت آن درج می شود و این استاندارد باید لحاظ شود.

نوسانات دمایی محیط

یکی دیگر از دلایل ترک خوردن سیمان سفید، نوسانات دمایی می باشد. سرد و گرم شدن هوا و کنترل نکردن به موقع آن، موجب ترک خوردن سیمان می شود به همین خاطر بهتر است که در ماه های خیلی گرم یا خیلی سرد، کارهای ساختمانی انجام نشوند.

رطوبت ‌دهی به سیمان سفید بعد از اجرای نما

سیمان سفید تقریبا یک ماه بعد از کار شدن خشک می شود و با رسیدگی های منظم و رطوبت رسانی به اندازه به سیمان می توان از ترک خوردن آن جلوگیری کرد. رطوبت دهی باید با فشار بسیار ملایم آب انجام شود و بهتر است این کار دو بار در روز(یکبار در صبح زود و یکبار هم بعد از غروب خورشید) صورت بگیرد. برای رطوبت دهی به سیمان سفید، نما نباید کاملا خیس شود زیرا رطوبت زیاد باعث ترک خوردن سیمان می شود. 

نماکاری بر روی سطح مناسب

نماکار حرفه ای از رابیتس برای سطح زیر نما استفاده می کند تا سیمان سفید به سطح زیرین خود بچسبد و از آن جدا نشود. اگر سیمان سفید به صورت مستقیم بر روی فلز یا پلاستیک کار شود، نتیجه خوبی نخواهد داشت و احتمالا دچار ترک خوردگی می شود.

ایجاد فاصله زمانی بین بالابرهای بتنی

برای بتن ریزی سازه های بزرگ و انبوه مانند سدها، از بالابر به منظور بتن ریزی آسانسوری استفاده می شود. پیوسته بودن انتقال بتن شاید باعث تشدید فرایند انقباض بتن شود و نتیجه آن نیز ترک خوردگی سازه بتنی می باشد. به همین دلیل توصیه می شود برای بتن ریزی یک سازه بزرگ، مراحل بتن ریزی به مدت ۳ تا ۴ روز فاصله داشته باشند تا از ترک خوردگی سازه جلوگیری شود.

خشک کردن سریع سیمان

یکی از دلایل ایجاد ترک در نمای سیمانی، خشک شدن سریع سیمان می باشد. در هنگام درست کردن ملات، سیمان ممکن است آب خود را خیلی زود از دست دهد و خشک شود در حالی که ملات باید به مرور آب و رطوبت خود را از دست دهد تا یکدست شود. عواملی مثل باد و دمای هوا، باعث سریع تر خشک شدن ملات سیمان می شوند که این موضوع موجب جدایی لایه های زیرین از لایه های رویی خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل باید لایه های رویی ملات را به وسیله آب پاشی مرطوب نگه داشت.

سخن پایانی

عوامل زیادی باعث ترک خوردن سیمان می شوند اما از مهم ترین دلایل آن می توانیم به استفاده از مصالح و سیمان بی کیفیت، عدم رعایت نسبت مناسب ترکیب مواد در تهیه سیمان، نوسانات دمایی، عدم رطوبت دهی به سیمان بعد از اجرا و … اشاره کنیم. برای رفع ترک خوردگی ها نیز می توان پس از تمیز کردن سطح از چسب بتن و یا رنگ پلیمری استفاده نمود.

سوالات شما

علت ترک خوردن سیمان چیست؟

عواملی مثل عدم رعایت نسبت مناسب ترکیب مواد در ساخت ملات، باعث ترک خوردن سیمان می شوند.

منظور از پس سرمایش بتن چیست؟

از روش پس سرمایش برای جلوگیری از ترک خوردن سیمان استفاده می شود. در این روش، از لوله هایی بر روی سطح سیمان کمک گرفته می شود که از داخل این لوله ها آب سرد عبور کرده و باعث کاهش دمای سطح سیمان می شود.

آیا اتصالات انقباضی تاثیری در جلوگیری از ترک خوردگی سیمان دارند؟

بله، استفاده از اتصالات انقباضی، از ترک های ناشی از انقباض بتن جلوگیری می کند.

توجه: این مطلب یک رپورتاژ آگهی (تبلیغات) بوده و سایت سازه پلاس هیچگونه نظر و مسئولیتی ندارد. در صورت نیاز به لینک‌های داخل متن مراجعه فرمایید.