انتخاب برگه

اثر P-∆

مهر ۲۰, ۱۳۹۸ | آموزشی | ۰ دیدگاه

  • کلیات، تعاریف و مفاهیم

 اثر P-∆  در هر طبقه به دلیل برون محوری بارهای ثقلی طبقات بالای طبقه آ (طبقه مورد نظر) که نیروی Pi یا (P) نامیده می شود، ایجاد می گردند. در صورتی که تغییر مکان جانبی طبقه آ در اثر نیروهای جانبی زلزله،  ∆ باشد، به لنگر ایجاد شده در هر طبقه، لنگری که مقدار آن برابر با حاصلضربP و ∆ است، اضافه می گردد. شکلی (پا-۳-۱) حالت تغییر شکل نیافته یک ساختمان   nطبقه و شکلی (پا-۳-۲) حالت تغییر شکل یافته همان ساختمان در اثر بارهای جانبی را نشان می دهد. در این پیوست اثر P-∆ در یک ساختمان

متقارن بررسی میشود، هر چند تعمیم همین بحث می تواند ساختمانهای غیر متقارن (همراه با پیچشی) را نیز دربرگیرد.

شکل پ-۳-۲ تغییر شکل های جانبی در اثر وارد شدن نیروهای جانبی

Mi = لنگر اولیه طبقه بر اثر برش وارد بر طبقه I

∆wi= تغییر مکان نسبی اولیه طبقه I

Pi = مجموع بار های مرده و زنده طبقات I  تا  n

hi  = ارتفاع طبقه i

c.g.= مرکز جرم

لنگر ثانویه وارد به طبقه I  بر اثر پدیده  P-∆ برابر است با:

لنگر اولیه طبقه بر اثر برش وارد بر طبقهi    برابر است با:

برش اضافه در حالت رفتار ارتجاعی طبقه بر اثر P∆ در طبقه آبرابر است با:

نسبت AMi ایجاد شده بر اثر P-∆به لنگر اولیه بر اثر برشی، M، شاخصی پایداری طبقه نامیده شده و باعلامت ۰ نشان داده می شود:

اهمیت اثر P∆ بر اساس مقدار شاخصی پایداری تعیین میشود. اگر مقدار این شاخصی از ۳) مطابق رابطه زیر بیشتر باشد، سازه در طبقه مورد نظر ناپایدار محسوب شده و باید در طراحی آن تجدید نطر گردد.

در صورتی که مقدار شاخصی پایداری طبقه کمتر از ۱۰ درصد باشد، اثر P-∆ در طبقه مورد نظر قابل اهمیت نیست. در صورتی که <   θ i  < θ m ax  0/1  باشد باید نیروها و تلاش های ثانویه محاسبه و طراحی اعضا از نظر پایداری با استفاده از رهنمودهای زیر کنترل گردد.

محاسبه تغییر مکان نسبی و نیروی برشی معادل طبقه

مجموع لنگر در حالت رفتار ارتجاعی برابر است با:

از طرف دیگر لنگر اضافی  خود ایجاد یک تغییر مکان اضافی در طبقه i می نماید که این تغییر مکان نیز به نوبه خود اثر P-∆ و در نتیجه لنگر اضافی جزئی تری را ایجاد   مینماید لنگر طبقه در نهایت برابر خواهد بود با :

با توجه به حد سریها، مقدار حد سری داخل پرانتز برابر با  است و خواهیم داشت:

در سازههای تحت اثر زلزله، به دلیل رفتار غیر ارتجاعی سازه، تغییر مکان طبقات که از محاسبات ارتجاعی سازه در برابر بارهای جانبی زلزله مطابق ضوابط بندهای (۳-۳) و (۳-۴) آیین نامه به دست می آید، نمایانگر تغییر مکان جانبی غیرارتجاعی طبقه در یک زلزله شدید نیست. تغییر مکان جانبی نسبی غیرخطی در این آیین نامه از رابطه (۹- ب) برآورد می شود:

بنابراین برای کنترلی تغییر مکان جانبی نسبی غیرخطی طرح طبقات، تغییر مکان به دست آمده از رابطه (۹- ب) با مقادیر مجاز، بند (۳-۶-۳) آیین نامه مقایسه می گردد. در محاسبه مقدار برشی معادل طبقه با منظور نمودن اثرهای P-∆، یعنی ,,V« می توان از رابطه زیر استفاده کرد:

۳روش استفاده از برنامه های کامپیوتری

 برنامه های کامپیوتری متعددی وجود دارند که در آنها اثرهای P∆ به شکلهای مختلف منظور می گردند. در هنگام استفاده از چنین برنامههایی باید فرضیات و روشی انجام آنالیز P-∆ برای استفاده کننده کاملا معلوم و مشخصی باشد. از طرف دیگر مقدار تغییر مکانهای جانبی نسبی غیرخطی طرح در برنامههای تحلیل خطی تعیین نمی گردد. بنابراین برای تعیین تغییر مکانهای جانبی نسبی غیرخطی طرح باید تغییر مکانهای حاصل از تحلیل خطی با در نظر گرفتن اثر P-∆ را نیز با ضریب Cd   افزایش داد.

۰ دیدگاه

یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *