کلیدواژه آزمون نظام مهندسی مهرماه ۱۴۰۲

آزمون نظام مهندسی ساختمان (آزمون ورود به حرفه مهندسان)، امتحانی تستی، سراسری کشوری و جزوه باز است. که جهت صدور پروانه اشتغال به کار مهندسی پایه ۳ (پروانه کسب مهندسی) زیر نظر وزارت “راه و شهرسازی” و سازمان سنجش برگزار می‌گردد.

اولین دوره آزمون نظام مهندسی ساختمان در آذر ماه ۱۳۷۳ برگزار شده و بعد از آن معمولا آزمون دو نوبت در سال (هر نیمه سال یک نوبت) برگزار می‌شد. از سال ۱۴۰۲ بنا به قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب کار برنامه ریزی برای برگزاری بیش از ۲ نوبت در سال انجام می‌شود و ممکن است تا ۴ نوبت در طول سال آزمون ورود به حرفه مهندسان برگزار شود. آزمون در رشته‌های هفتگانه مهندسی ساختمان (عمران، معماری، برق، مکانیک، نقشه برداری، شهرسازی، ترافیک) در صلاحیت‌های نظارت و اجرا و طراحی/محاسبات با توجه به نیاز هر رشته، آزمون مستقل برای هر صلاحیت برگزار شده و پروانه مهندسی مستقل در هر صلاحیت برای شخص حقیقی صادر می‌شود.

همچنین داوطلبین می‌توانند با توجه به رشته تحصیلی و آزمون‌های برگزار شده؛ همزمان در هر سه آزمون (طراحی، نظارت، اجرا)، یا دو آزمون یا تک آزمون شرکت کنند و همزمان همه صلاحیت‌های مستقل ممکن را اخذ نمایید، آزمون رقابتی یا بر اساس ظرفیت شهر و استان نبوده و ملاک قبولی آزمون‌ها تنها کسب حد نصاب نمره ۵۰% است. علیرغم برخی شایعات مبنی بر ظرفیتی شدن آزمون نظام مهندسی در نظر داشته باشید، فلسفه وجودی آزمون نظام مهندسی صدور گواهینامه صلاحیت کسب و کار مهندسی است و صدور گواهینامه ارتباطی به تعداد شرکت کننده یا تعداد کم یا زیاد مهندس در شهر یا استانی نخواهد داشت.

مجموعه‌ای از کلمه‌ها، اصطلاح‌ها، لغت‌های تخصصی و عبارت‌‌های کوتاه (به انگلیسی: Keyword، کلیدواژه | واژگان کلیدی | کلمه کلیدی) از متن طولانی منابع آزمون نظام مهندسی (منابع رسمی و مشخص مثل مباحث مقررات ملی ساختمان ایران، راهنماهای رسمی و…) با اشاره به شماره مبحث (مبحث اول، مبحث دوم،…) و شماره صفحه مبحث است. که با توجه به کل متن منابع هر رشته-آزمون به ترتیب الفبایی از الف تا ی (حتی ترتیب الفبا در حرف دوم و حروف بعدی) مشابه فرهنگ لغت (لغت‌نامه، فهرست اصطلاحات) (به انگلیسی: Dictionary, Glossary) واژه‌ها پشت سر هم مرتب شده‌ است.

داوطلبین آزمون در زمان پاسخگویی به سوالات در سر جلسه آزمون یا در تمرین نمونه سوالات پیش از آزمون، می‌توانند پاسخ سوالاتی را که نمی‌دانند، با انتخاب “واژه کلیدی متن سوال” یا “واژه کلیدی گزینه‌ها” و یافتن آن واژه در بین مجموعه کلیدواژه‌ها، شماره مبحث و همچنین شماره صفحه‌ای که واژه کلیدی سوال در آن صفحه قرار دارد از منبع مورد نظر، به راحتی و کمترین زمان ممکن بیابند و با مراجعه به آن صفحه و مطالعه بند آیین نامه، پاسخ درست را انتخاب نمایند.

داوطلبین آزمون در زمان پاسخگویی به سؤالات در سر جلسه آزمون یا در تمرین نمونه سؤالات پیش از آزمون، می‌توانند پاسخ سوالاتی را که نمی‌دانند، با انتخاب واژه کلیدی متن سؤال (یا کلیدواژه گزینه‌ها) و یافتن آن در بین مجموعه کلیدواژه‌ها، شماره مبحث و همچنین شماره صفحه‌ای که واژه کلیدی سؤال در آن صفحه قرار دارد از منبع مورد نظر، به‌راحتی و کمترین زمان ممکن بیابند و بدون اتلاف وقت مراجعه به آن صفحه و مطالعه بند آیین نامه، پاسخ درست را انتخاب نمایند.

برای شرکت در آزمون داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی (لیسانس)(کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد مطابق مصوبات کمیسیون هم ارزی رشته‌ها) در یکی از رشته‌های هفتگانه مهندسی ساختمان با گرایش‌های مربوط به ساختمان (مطابق جدول مصوبات کمیسیون هم ارزی رشته‌ها) الزامی است.

با توجه به تنوع گرایش‌ها لطفاً در این مورد از پشتیبانی سایت سؤال نفرمایید، و مصوبات را مطالعه کرده و حضوری به سازمان نظام مهندسی ساختمان استان محل سکونت مراجعه فرمایید. توجه فرمایید، آزمون نظام مهندسی “ساختمان” هست و رشته‌های مهندسی آب، مهندسی راه و مهندسی جوش و سایر رشته‌های و گرایش‌های “غیرساختمانی” مربوط به آزمون نظام مهندسی ساختمان نیستند.

همچنین گذشت ۳ سال تمام از تاریخ فارغ التحصیلی (مندرج در مدرک تحصیلی) در روز آزمون الزامی است، گذشت ۳ سال بمنزله سابقه کار بوده و ارائه سابقه کار مستند به بیمه تامین اجتماعی نیاز نیست. فقط صرفا گواهی یا نامه‌ای از طرف یک شرکت ساختمانی که نشان دهنده سابقه کار شما (تاریخ شروع و پایان همکاری و سمت شما در پروژه مشخص) باشد. یا در صورت عدم وجود گواهی سابقه کار، امضای فرم مخصوص توسط دو نفر مهندس با سابقه پروانه مهندسی بالای ۱۰ سال از همان استان و حداقل یکی هم رشته با شما، معادل ارائه ۳ سال سابقه کار خواهد شد.

برای آقایان مشخص بودن کامل وضعیت خدمت سربازی (پایان خدمت یا معافیت دائم) برای صدور پروانه مهندسی الزامی است. (مشخص بودن وضعیت سربازی برای شرکت در آزمون الزامی نیست. نتیجه آزمون‌ها تا ۳ سال برای صدور پروانه معتبر است.)

برای شرکت در آزمون نظام مهندسی عضویت در سازمان نظام مهندسی ساختمان الزامی نیست. ولی برای صدور پروانه مهندسی عضویت در سازمان نظام مهندسی الزامی است. پیشنهاد می‌شود قبل از ثبت نام در آزمون نظام مهندسی، حتماً شماره عضویت سازمان اخذ شده و در ثبت‌نام وارد شود. چون فرآیند عضویت زمان‌بر هست و هم در صورت عضو بودن، ارسال نتیجه آزمون به نظام مهندسی استان و صدور پروانه چند ماه زوتر انجام می‌شود. (ثبت نام آزمون بدون عضویت، عملاً مزیتی برای داوطلبین نیست.)

ولی حتما قبل از آزمون عضو نظام مهندسی شوید.

منابع اعلامی آزمون از سایت دفتر مقررات ملی ساختمان inbr.ir (به ترتیب inbr دقت شود)، قسمت “آزمون‌های ورود به حرفه” > مهندسان >  مواد آزمون در هر دوره بعد از شروع ثبت نام اعلام می‌شود. حتما به سال جلد مباحث در این قسمت توجه نمایید، آخرین ویرایش موجود در بازار الزاما به معنای منبع آزمون بودن نیست!

سال ویرایش روی جلد مباحث اصلی‌ترین مشخصه منابع آزمون بوده و سال متفاوت در روی جلد، یعنی کلاً یک کتاب دیگر (گاها حجم مبحث با تغییر سال جلد نصف یا دو برابر می‌شود.). همیشه تغییرات مباحث و بندهای آیین‌نامه‌ای جدید نیز بیشتر مدنظر طراحان سؤال بوده. مطابقت سال ویرایش روی جلد منابعی که استفاده خواهید کرد ضروری است. (نوبت و سال چاپ مهم نیست. شماره صفحات ثابت است.)

عنوان رشته و گرایش تحصیلی، مقاطع تحصیلی و دانشگاه فارغ‌التحصیل شده، در عضویت و صدور پروانه مؤثر است. با توجه به تنوع رشته‌ها و تغییرات قوانین بررسی مصوبات کمیسیون هم ارزی رشته‌ها و مجاز بودن شرکت در آزمون یا مجاز بودن عضویت در نظام مهندسی به عهده خود داوطلبین هست. لطفاً در این مورد از پشتیبانی سایت سؤال نفرمایید، و حضوراً به سازمان نظام مهندسی ساختمان استان محل سکونت مراجعه فرمایید.

نخیر– تسلط داوطلب بر منابع آزمون و نوع سؤالات آزمون در نتیجه گیری مؤثر است، کلیدواژه فقط وسیله‌ای برای هموار کردن مسیر قبولی در آزمون است. (ولی می‌توان به‌واسطه کلیدواژه، سوالاتی را از مباحثی که اصلاً مطالعه نشده‌اند هم پاسخ داد)

قبل از آزمون، مرور روزنامه‌وار کل منابع، جهت تسلط به متن، نحوه ساختار و فصل‌بندی کتاب‌های منبع آزمون ضروری است. (ملاک سنجش آزمون نظام مهندسی میزان سرعت عمل در تسلط و پیدا کردن بندهای مباحث مقررات ملی هست، نه میزان سواد و معلومات داوطلب)، همچنین تمرین سؤالات دوره‌های گذشته با کلیدواژه در شرایط زمانی آزمون، جهت تسلط و آشنایی با نحوه استفاده کلیدواژه و افزایش سرعت عمل ضروری است.

توصیه ما به همراه داشتن کلیه منابع و تمرین سؤالات دوره‌های قبل در شرایط زمانی آزمون‌ است.

با توجه به زمان کم از اعلام منابع تا روز آزمون نظام مهندسی (کمتر از ۲ ماه) و از طرفی مصرفی بودن محدود کلیدواژه فقط برای آزمون یک دوره، همچنین کمتر بودن هزینه پرینت صفحات نسبت به هزینه ارسال پستی، چاپ کتاب توجیه نداشته و کلیدواژه فقط به‌صورت فایل PDF در اختیار داوطلبین قرار می‌گیرد.

تنها مرجع و سایت قانونی برای ثبت نام و انتشار اخبار مربوط به آزمون‌های ورود به حرفه مهندسان (آزمون نظام مهندسی)، سایت دفتر مقررات ملی ساختمان به آدرس inbr.ir است. (به ترتیب حروف inbr و دامنه ملی ir دقت شود)

همچنین وب‌سایت سازه پلاس کلیه اطلاع رسانی‌های موثق و دقیق مربوط به آزمون نظام مهندسی ساختمان را در شبکه‌های اجتماعی سازه پلاس، نظیر کانال تلگرام و پیج اینستاگرام سازه پلاس @sazeplus اطلاع رسانی می‌کند.

متوسط درصد نمره کسب شده توسط افرادی که نمره قبولی را کسب نمی‌کنند، بالای ۴۰ درصد و نزدیک نمره قبولی است، همه منابع رسمی اعلامی مربوط آزمون را همراه داشته و به خرید مباحث به‌عنوان هزینه نگاه نکنید، (بلکه سرمایه گذاری است!) بیشتر کسانی که قبول نمی‌شوند سر ۱-۲ تست به دور بعدی می‌مانند که برابر چند میلیون تومان ضرر است.

با توجه به ساختار سؤالات این آزمون‌ها بیشتر مهارت فردی و قدرت محاسباتی و طراحی داوطلبین مورد سنجش است، ولی با این وجود در حدود ۱۰-۱۵ درصد آزمون‌های محاسبات و طراحی (به غیر از طراحی معماری ترسیمی) از سؤالات تعریفی بوده که مستقیماً با کلیدواژه قابل پاسخگویی است و همچنین برای سایر سؤالات محاسباتی نیز می‌تواند در حد یافتن محدوده صفحات روابط و فرمول‌ها مفید باشد.

بعد از اعلام نتایج (حدود ۳-۴ ماه بعد از آزمون) نتایج چند ماه بعد از آن به نظام مهندسی استان‌ها ارسال می‌شود و باید پیگیر اطلاعیه‌های نظام مهندسی هر استان بود که از اعضا جهت تحویل مدارک برای صدور پروانه دعوت می‌شود (پیوست به سامانه سایت نظام مهندسی استان) تا صدور پروانه اشتغال بکار توسط وزارت راه و شهرسازی هر استان صورت پذیرد. (کل فرآیند بعد از قبولی تا حدود ۸-۹ ماه ممکن است طول بکشد.)

حتما قبل از شروع به فعالیت حرفه‌ای مهندسی ساختمان کاملا از مسائل حقوقی و کیفری مهندسی همچنین تکالیف مالیاتی مهندسین اطلاعات کافی کسب نمایید.

میزان درآمد با پروانه اشتغال مهندسی، به روابط و میزان تلاش و فعالیت هر فرد بستگی دارد و به عنوان شغل دائمی و ثابت نمی‌توان در نظر گرفت ولی در کنار سایر فعالیت‌ها می‌تواند منبع درآمدی باشد. (بطور متوسط در بین همه مهندسان فعال دارای پروانه اشتغال پایه ۳ میزان درآمد از پروانه مهندسی سالانه حدود ۱۵ میلیون تومان در سال ۱۳۹۸ گزارش شده است. در صورت پر کردن سهمیه در رشته عمران و معماری ده برابر و سایر رشته‌ها پنج برابر مبلغ ذکر شده امکان فعالیت وجود دارد.) بصورت تقریبی درآمد مهندس پایه ۲، دو برابر پایه ۳ و درآمد پایه ۱ دو برابر پایه ۲ است.

برای ارتقاء پایه صلاحیت مهندسی به پایه ۲، گذشت چهار سال از اخذ پایه ۳ لازم بوده و گذراندن دوره‌های آموزشی در داخل نظام مهندسی ضروری می‌باشد. (آزمون سراسری نداشته و داخل نظام مهندسی استان می‌باشد.)

در برخی استان‌ها و شهرهای کشور نیز “سیستم ارجاع کار نظارت” از طرف نظام مهندسی استان وجود دارد، که مهندس ناظر را خود نظام مهندسی انتخاب و به نوبت به مهندسین پرونده نظارت ساختمانی پیشنهاد می‌دهد.

پروانه اشتغال مهندسی، علاوه بر اعطای صلاحیت کار در هر کدام از صلاحیت‌های طراحی، مهندس ناظر ساختمان یا مجری ساختمان (رئیس کارگاه) یا کمک مجری ساختمان (سرپرست کارگاه) تمام مزیت‌های پروانه کسب اصناف را داشته و به عنوان سندی معتبر، امکان اخذ تسهیلات، افتتاح حساب جاری، استفاده از خدمات بیمه تامین اجتماعی سازمان نظام مهندسی و… را دارد.

امکان امتیاز آوری در شرکت‌های طراح حقوقی یا ناظر حقوقی یا مجری حقوقی ساختمان، با حقوقی کردن پروانه مهندسی (فعالیت در قالب شرکت ثبت شده) مثلا صلاحیت شخص حقیقی پایه ۳ مهندسی تا ساختمان‌های پنج طبقه می‌باشد، ولی با مشارکت همزمان دو نفر پایه ۳ و فعالیت در قالب شخص حقوقی، صلاحیت تا ساختمان‌های شش طبقه نیز ممکن می‌شود و میزان سهمیه مهندسین نیز تصاعدی با افزایش نفرات افزایش پیدا می‌کند.