معماری هایتک یا معماری فناوری برتر یا تکنولوژی پیشرفته (high-tech) یک سبک معماری و طراحی صنعتی است که در دههٔ ۱۹۷۰ پدیدار شد و عناصر پیشرفته تکنولوژی و صنعت را با هم ترکیب کرد. معماری هایتک بر ایجاد ساختمانهای سازگار از طریق انتخاب مصالح، عناصر ساختاری داخلی و طراحی برنامهای تمرکز دارد. این به دنبال اجتناب از پیوند با گذشته است، و به همین دلیل از مصالح ساختمانی که معمولاً در سبکهای قدیمیتر معماری استفاده میشود، اجتناب میکند. عناصر متداول شامل طبقه های آویزان ، فقدان دیوارهای باربر داخلی و فضاهای قابل تنظیم مجدد است. برخی از ساختمانها از رنگهای برجسته و روشن در تلاش برای برانگیختن حس طراحی یا نمودار استفاده میکنند.
معماری هایتک، به گونهای پاسخی به گسترش سرخوردگی معماری مدرن است. یافتههای برنامههای توسعه شهری لوکوربوزیه منتهی شد به شهرهایی با ساختمانهایی که استاندارد و یکنواخت ساخته شدهاند. جذابیت ساختن ساختمانهای اقتصادی منجر به اتمام ساختمانها با کیفیتی بسیار پایین شد، همراه با تنزل بعدی که همان رو به زوال گذاشتن مسئله زیبایی و نوگرایی بود. معماری با استفاده از تکنولوژی برتر یا همان معماری هایتک یک زیبایی جدید را در برابر معماری مدرن استاندارد ایجاد کرد.
ساختمانهای با معماری هایتک اغلب دارای طیف وسیعی از مواد هستند که یادآور تولیدات صنعتی هستند. فولاد، آلومینیوم، شیشه و بتن همگی معمولاً در سازههای با فناوری پیشرفته یافت میشوند، زیرا این عناصر احساس تولید انبوه و در دسترس بودن را القا میکنند. همه طرحهای با تکنولوژی بالا برای قرار دادن مواد واقعاً تولید انبوه ساخته نشدهاند، اما با این وجود به دنبال ایجاد حس استفاده از متریال های با تولید گسترده هستند.
ویژگیهای معماری هایتک در ساختمانها
۱- فضاهای معماری قابل تنظیم مجدد: ساختمان هایی که در سبک معماری هایتک ساخته می شوند اغلب تعدادی عناصر چیدمان مشخص را به اشتراک می گذارند. اینها شامل یک پلان طبقه باز، یک منطقه مرکزی بزرگ است که توسط بسیاری از فضاهای نگهداری کوچکتر سرویس می شود، و عناصر تکراری که می توانند یا به نظر می رسد می توانند جدا شوند و در صورت نیاز جایگزین شوند. فضاها یا عناصر اختصاص داده شده به خدمات و اجزای مکانیکی مانند تهویه مطبوع، شبکه آبرسانی و تجهیزات الکتریکی در معرض دید بیننده قرار می گیرند. اغلب این فضاها در برج های خدماتی بزرگ خارج از ساختمان قرار می گیرند، مانند ساختمان لویدز در لندن توسط ریچارد راجرز. این ساختمان همچنین دارای دفاتری است که برای تغییر و پیکربندی در صورت نیاز با جابجایی و حذف پارتیشن ها طراحی شده اند – ایجاد یک محیط داخلی انعطاف پذیر و سازگار که می تواند برای رفع نیازهای ساکنان ساختمان تغییر کند. این موضوع از فضاهای قابل تنظیم مجدد، جزء مهمی از ساختمان های با معماری هایتک است.
ساختمان HSBC در هنگ کنگ که توسط نورمن فاستر طراحی شده است، نمونه عالی دیگری از یک ساختمان با معماری هایتک است و گونه ای طراحی شده است که در طول زمان مطابق با نیازهای کاربران تغییر کند. سبک پیشرفته اغلب به عنوان تجلیل از فناوری و تأکید بر هدف کاربردی هر یک از عناصر ساختمان تعبیر می شود. این طرح ها عناصری را در خود جای می دهند که به وضوح ماهیت فنی اجزای درون خود را نشان می دهند و حس شفافیت صادقانه و باز را ایجاد می کنند.
۲- تمرکز بر نمایش عناصر خدماتی: مرکز پمپیدو در پاریس، توسط رنزو پیانو و ریچارد راجرز، نمونهای از فنی بودن و تمرکز بر نمایش عناصر خدماتی است. در این ساختمان کانالهای تهویه همگی به صورت برجسته در خارج ساختمان نشان داده شدهاند. این یک طراحی ریشهای و اساسی است در حالی که کانالهای تهویه قبلی به صورتی بودند که در داخل ساختمان قرار گرفته و قابل دیدن نبودند. راههای ورودی، ساختمان نیز در خارج از ساختمان قرار دارند، که لولههای بزرگی دارند که اجازه میدهند بازدیدکنندگان وارد ساختمان شوند. بیرونیسازی اجزای عملکردی یک مفهوم کلیدی در معماری هایتک است، اگرچه این تکنیک ممکن است برای ایجاد زیباییشناسی نور و سایه پویا در سراسر نمای ساختمان نیز به کار رود. رنگ نقش مهمی در دکوراسیون ساختمانهای با تکنولوژی بالا ایفا میکند، زیرا از رنگهای متنوع میتوان برای نشان دادن عناصر مختلف خدماتی استفاده کرد.
۳- نمایش عناصر سازهای: ساختمانهایی که از تکنولوژی برتر استفاده میکنند به کرّات از دیوارهای شیشهای و ساختار فولادی استفاده میکنند. بر خلاف بسیاری از ساختمانهای معماری پست مدرن که اکثر عناصر سازهای در فضای داخلی پنهان شدهاند، عناصر تکیهگاه سازهای از بیرون قابل مشاهده هستند. سیستم های مهاربندی شده دارای ستون های بیرونی قوی هستند که توسط عناصر مهاربندی متقاطع “سنگین” به هم متصل شده اند.
معماری با فناوری پیشرفته تلاش میکند مجموعهای از ایدهآلهایی را که دست اندرکاران آن احساس میکردند منعکسکننده «روح عصر» هستند را مجسم کند. نگرانی در مورد سازگاری، پایداری، و جهان صنعتی در حال تغییر، تغییری را در روشی ایجاد کرد که بسیاری از معماران در سراسر جهان به چالش طراحی ساختمان ها نزدیک شدند.
۰ دیدگاه