میلگرد بستر یکی از ساختارها یا المان‌هایی است که برای تقویت و استحکام دیوارهای ساختمان استفاده می‌شود. در گذشته دیوارها کاملاً به صورت ساده اجرا می‌شد، به این صورت‌که دیوارچینی انجام می‌شد و هیچ‌گونه اتصالی به سازه صورت نمی‌گرفت و حتی از مصالح ساختمانی سنگین مانند اجرها و بلوک‌های سنگین استفاده می‌شد. اما امروزه استفاده از این مصالح منسوخ و حتی روش‌های دیوارچینی نیز تغییر پیدا کرده‌است. در طی سال‌های اخیر با توجه به خساراتی که در زمان بروز زلزله و دیگر بلایای طبیعی شاهد بودیم، الزامات و مقرراتی ایجاد شد که توسط سازندگان و فعالان ساخت و ساز اجرا می‌شود. یکی از این الزامات استفاده از میلگرد بستر است.

در زمان بروز زلزله و یا ایجاد فشارهایی ناشی از جابه‌جایی نسبی طبقات، نشست سازه در طی گذر زمان دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان تاثیر منفی گرفته و دچار ریزش و ترک‌خوردگی‌ها و خمش‌های شدیدی می‌شود. برای همین استفاده از این المان سبب می‌شود که دیوار تقویت‌شده و به اسکلت اصلی ساختمان متصل گردد، در نتیجه در زمان بروز زلزله میزان آسیب، ریزش، خم‌شدگی و ترک‌خوردگی دیوار به شدت کاهش می‌یابد.

شرایط استفاده میلگرد بستر

اگر دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان با استفاده از دیوارهای بلوکی با ضخامت ملات بالاتر از ۴ میلی‌متر ساخته‌شود باید برای تقویت و اتصال دیوار به سازه، از میلگر بستر استفاده‌کرد. در غیر این صورت باید از بست‌های رادیکالی و بست ساده برای اتصال بلوک‌ها به یکدیگر و به اسکلت استفاده‌کرد.

میلگرد بستر خرپایی و نردبانی دو نوع از میلگردهای بستر هستند که در کشور ما تولید و ارائه می‌شوند. این دو نوع تفاوت چندانی ندارند و استفاده از هر دو نوع رایج می‌باشد. البته به استفاده از نوع خرپایی تاکید بیشتری وجود‌دارد و میزان درخواست‌های مشتریان نیز بیشتر از این نوع میلگردهاست.

ساختار میلگرد بستر

در تصویر می‌توانید مشاهده کنید که میلگرد‌های بستر از دو مفتول فولادی که در موازات یکدیگر قرار دارند تشکیل شده‌است، این مفتول ها که به صورت موازی می‌باشند، از نوع مفتول‌های آجدار بوده و در ضخامت ۴ میلی‌متر می‌باشند. باتوجه به‌اینکه این المان در داخل ملات میان ردیف‌ها مدفون می‌شود نیازی نیست که ضخامت آن بیشتر از ۴ میلیمتر باشد البته کمتر از این ضخامت نیز درست نیست. از میان این دو مفتول یک مفتول دیگر می‌گذرد که اتصال مفتول‌های موازی به یکدیگر نیز توسط آن انجام می‌شود. این مفتول میانی و نوع اتصال آن تفاوت میان میلگردهای بستر نردبانی و خرپایی است. اگر مفتول میانی به صورت قائم به مفتول‌های موازی متصل گردد ما نوع نردبانی این محصول را داریم و اگر این مفتول به صورت زیگزاک به مفتول‌های موازی متصل گردد نوع خرپایی این المان را داریم.

مفتول میانی از نوع مفتول ساده می‌باشد و نیاز نیست که نوع آجدار باشد. فاصله محل اتصال مفتول‌های میانی به مفتول‌های موازی باید بین ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر باشد و عرض میلگرد بستر با توجه به عرض دیوار مشخص می‌شود یعنی اینکه عرض دیوار هرچه‌که باشد عرض میلگرد بستر باید ۳۰ میلی‌متر از آن کمتر باشد. 

اجرای میلگرد بستر

برای اجرای میلگرد بستر نیاز به دو المان دیگر داریم، گیره و قلاب مخصوص. گیره به دیوار متصل می‌گردد و قلاب از داخل آن رد شده و بر روی ملات قرار می‌گیرد. این المان در هر دو طرف دیوار متصل می‌گردد اما نیازی نیست که در همه ردیف‌ها گیره و قلاب متصل کنیم. می‌توان برای هر دو ردیف یا سه ردیف یک بار گیره و قلاب به اسکلت اصلی متصل کنیم. اگر اسکلت سازه ما فلزی باشد می‌توان با استفاده از جوش، گیره را به تیرک متصل کرد و اگر اسکلت سازه بتونی باشد، می‌توان این کار را با استفاده از انکربولت‌ها انجام داد. نکته‌ای که بسیار اهمیت دارد این است که وقتی‌که میلگرد بستر در داخل ملات قرار می‌گیرد نباید به قلاب جوش داده‌شود و باید کاملاً آزاد در میان قلاب قرار گیرد.

جنس میلگرد بستر باید از فولاد گالوانیزه باشد، در غیر این صورت باید ضدزنگ شده و با استفاده از اپوکسی تقویت شود. چون این المان در میان ملات دیوارها مدفون می‌گردد و نیاز هست که حتماً تقویت شده‌باشد تا دچار زنگ‌زدگی و خوردگی نشود.

دیوار می‌تواند علاوه بر اینکه با استفاده از این المان تقویت شده‌است از وال پست نیز بهره‌مند باشد. و اگر طول دیوار بلند باشد، باید یک وال پست میانی نصب و گیره و قلاب به آن متصل شود.

بین دیوار داخلی و محل اتصال آن به اسکلت اصلی باید فاصله‌ای اندک برقرار باشد و این فاصله با استفاده از مصالح تراکم‌پذیر مانند پشم سنگ، یونولیت یا پلی یورتان تقویت شود. این کار باعث می‌شود که به اصطلاح از ایجاد پل حرارتی جلوگیری کنیم. پل حرارتی به محلی گفته می‌شود که میزان رسانایی حرارتی بالا بوده و انتقال حرارت از آنجا انجام می‌گیرد و اتلاف انرژی زیادی را شاهد خواهیم بود.

میلگرد بستر نباید به گیره و قلاب متصل شود و باید آزاد باشد این امر سبب می‌شود، در عین‌اینکه دیوار به اجزای سازه‌ای ساختمان متصل شده، استقلال خود را نیز حفظ کند و در زمان نشست سازه، تکان‌های ناگهانی و … کمتر دچار ترک‌خوردگی و خمش شود.

تفاوت میلگرد بستر نردبانی و خرپایی را بالاتر گفتیم، توصیه این است که از نوع خرپایی استفاده شود، چراکه این نوع دارای ساختار بهتر و مستحکم‌تری است و مزیت‌هایی نسبت به نوع نردبانی دارد.

اگر ملات بستر بین دیوارها کمتر از ۳ میلیمتر باشد، اصولاً استفاده از میلگرد بستر ممکن نیست و باید از بست ارتجاعی و بست ساده یا تسمه دوخت استفاده شود.

الزامات مربوط به استفاده از این المان ها در پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ به صورت کامل و تفصیلی ارائه شده‌است. این پیوست تا کنون ۴ بار ویرایش شده و ویرایش پنجم نیز در دستورکار قرار گرفته‌است. برای خرید و دانلود این پیوست می‌توانید از وبسایت‌های معتبر اقدام کنید.

نتیجه گیری

در طی سال‌های اخیر مقرراتی تدیون شده که تمرکز آنها بر روی اجزای غیرسازه‌ای ساختمان است. اجزایی که قبلاً کمتر پرداخته می‌شد و مستحکم‌سازی مربوط می‌شد به اسکت اصلی ساختمان یا همان اجزای سازه ای که از اهمیت زیادی نیز برخوردار است. این الزامات سبب می‌گردد تا ما سازه‌هایی استانداردتر و مقاوم‌تر داشته‌باشیم و امنیت ساکنین سازه بالاتر می‌رود. شرکت‌هایی وجود دارند که از مراجع اصلی تولید این المان‌ها هستند، که شما می‌توانید قبل از خرید، مشاوره‌های لازم را از آنها دریافت کنید. گروه تولیدی پوکاسازه نیز یکی از این مراجع اصلی می‌باشد و مشاوران و کارشناسان آن آماده پاسخگویی به شما دوستان هستند.

منبع: گروه تولیدی پوکاساز

توجه: این مطلب یک رپورتاژ آگهی (تبلیغات) بوده و سایت سازه پلاس هیچگونه نظر و مسئولیتی ندارد. در صورت نیاز به لینک‌های داخل متن مراجعه فرمایید.